Jullie zijn sinds kort de nieuwe vertrouwenspersonen bij Citribel?
Bjorn: Ik werk sinds 2006 bij Citribel, eerst als vorkheftruckchauffeur en nu al zes jaar als ploegleider. Toen de vorige twee vertrouwenspersonen moesten worden vervangen, kwam na een rondvraag mijn naam naar voren. Als leidinggevende had ik ervaring met gesprekken voeren, en veel collega’s vertrouwden me al met privézaken.
Ilke: Ik startte hier vijftien jaar geleden en ben office manager, daarvoor werkte ik op de marketing- en personeelsdienst. Hierdoor ken ik bijna iedereen. Velen kwamen vroeger al naar me toe om dingen te vragen of te delen, omdat ze weten dat ik hier discreet mee omga.
Discretie en respect
Discretie is een cruciale eigenschap van een vertrouwenspersoon. Welke kwaliteiten zijn volgens jullie nog belangrijk?
Ilke: Het zit in onze aard om mensen te willen helpen. Een goede vertrouwenspersoon moet kunnen luisteren, maar ook mensen durven aanspreken op hun gedrag. Zelfs als dat je eigen leidinggevende of de CEO is.
Bjorn: Objectiviteit is cruciaal. Bij elk gesprek moet je je eigen waarden en vooroordelen aan de kant kunnen zetten.
Ilke: En respect tonen voor iedereen en elke situatie. Dat zijn waarden die we niet alleen op het werk, maar ook daarbuiten uitdragen.
Initiatieven rond welzijn op het werk
Ilke: Die initiatieven raken alle lagen van de organisatie. Zo komt dit ook aan bod in trainingen voor leidinggevenden: Hoe herken en erken je problemen? Hoe voer je een gesprek als je vermoedt dat er iets speelt binnen je team? Hoe pak je dat discreet aan?
Mentaal welzijn
Zijn er globale trends op het vlak van psychosociaal welzijn op het werk?
Bjorn: Tijdens de opleiding tot vertrouwenspersoon komt burn-out uitgebreid aan bod, omdat dit de laatste jaren meer voorkomt in de maatschappij en er meer aandacht voor is.
Ilke: Als de oorzaak van burn-out puur werkgerelateerd is, kan je als vertrouwenspersoon met de leidinggevende in gesprek gaan of kijken naar de arbeidsorganisatie. Maar vaak is het complexer en spelen ook persoonlijke factoren een rol. Dat kan misschien nog een uitdaging worden.
Bjorn: We zijn geen psychologen, en dat moeten we ook niet zijn. Bij moeilijke kwesties kunnen we altijd doorverwijzen naar onze externe preventiedienst, Premed. Als vertrouwenspersonen zijn wij de eerste lijn, en medewerkers kunnen voor alles bij ons terecht. Soms kunnen we zelf een probleem oplossen of de situatie aanzienlijk verbeteren, maar soms ook niet.
Opleiding vertrouwenspersoon: theorie én praktijk
Jullie hebben net de opleiding tot vertrouwenspersoon afgerond. Wat houdt die precies in?
Bjorn: Tijdens de opleiding leer je over de wetgeving, hoe je best omgaat met verschillende situaties, hoe je iemand begeleidt… Je krijgt gespreksleidraden en do’s en don’ts. Het is een vijfdaagse opleiding verspreid over twee weken. Dat was best pittig, want bijna alles was nieuw voor mij.
Ilke: Zo’n opleiding is echt noodzakelijk als je vertrouwenspersoon wilt worden. De theorie wordt behandeld, maar je krijgt ook volop oefenkansen. We deden heel wat rollenspellen die we daarna in groep bespraken. Uit die praktijkoefeningen heb ik het meest geleerd.
Een win-win voor medewerker en bedrijf
Een vertrouwenspersoon is verplicht in bedrijven met meer dan 50 werknemers. Maar ook in kleine bedrijven is het waardevol om iemand te hebben bij wie medewerkers terechtkunnen…
Ilke: Absoluut! Elk bedrijf zou een vertrouwenspersoon moeten aanstellen. De drempel om naar ons toe te komen is veel lager dan naar de personeelsdienst stappen, want dat is meteen formeler. Wat ons wordt toevertrouwd, wordt niet meegenomen in evaluaties. Het gesprek blijft vertrouwelijk, tenzij de medewerker zelf aangeeft verdere stappen te willen ondernemen.
Bjorn: Ook de werkgever heeft alle baat bij een vertrouwenspersoon. Het is een win-win voor iedereen in het bedrijf.
Ilke: De directie steunt ons, omdat ze goed begrijpen welke impact conflicten op de werkvloer of een slechte werksfeer kunnen hebben. Of als medewerkers zich niet goed voelen. Soms is het al voldoende om te weten dat er iemand is bij wie je terechtkunt. Gewoon een luisterend oor kan al een groot verschil maken. Daarom staat onze deur altijd open.